Şahıs Ekleri : Imbuhan Kata Ganti

Assalamu’alaikum Arkadaşlar… Kali ini saya akan berbagi materi yang telah saya pelajari di minggu kedua yaitu “Şahıs ekleri”. Sebelumnya, Hoş Geldin! buat kalian yang mampir di blog saya. Singkatnya saya pemula dalam bahasa turki, so, if there is a mistake, please give me correction. Thank you 🙂

Şahıs ekleri digunakan untuk menyatakan isim (kata kerja) atau sifat (kata sifat) dengan bantuan imbuhan kata ganti dalam bahasa turki. Şahıs ekleri memiliki rumus yang berbeda, pada kalimat positif, negatif, dan tanya. Penggunaan imbuhan pada şahıs ekleri juga memiliki bentuk yang berbeda pada setiap subjek. Untuk memudahkan pemahaman kita, berikut rumus-rumus pada şahıs ekleri

A. Kalimat Positif (Olumlu)

	Rumus Kalimat Positif (+)
Ben	İsim (kata benda) / Sifat (kata sifat)	(y)  ım/im/um/üm
Sen		sın/sin/sun/sün
O		–
Biz		(y) ız/iz/uz/üz
Siz		sınız/siniz/sunuz/sünüz
Onlar		lar/ler

Penggunaan imbuhan mengikuti huruf vokal akhir pada isim (kata benda) atau sifat (kata sifat). Dengan ketentuan sebagai berikut

1. Subjek Ben

Jıka terdapat huruf vokal A I pada isim atau sifat, maka imbuhan pada subjek Ben yaitu ım. Contoh* Yakışıklı——- pada kata tersebut huruf vokal terakhirnya yaitu ı. Maka imbuhannya menjadi Yakışklıyım. Karena kedua huruf vokal bertemu, maka harus ditambahkan huruf pemisah yaitu y. Kalimat lengkapnya——Ben Yakışklıyım artinya Saya Tampan.

Jıka terdapat huruf vokal E İ pada isim atau sifat,  maka imbuhan pada subjek Ben yaitu im. Contoh* Cömert——- pada kata tersebut huruf vokal terakhirnya yaitu e. Maka imbuhannya menjadi Cömertim. Kalimat lengkapnya——Ben Cömertim artinya Saya Dermawan.

Jıka terdapat huruf vokal O U pada isim atau sifat,  maka imbuhan pada subjek Ben yaitu um. Contoh* Garson——- pada kata tersebut huruf vokal terakhirnya yaitu o. Maka imbuhannya menjadi Garsonum. Kalimat lengkapnya——Ben Garsonum artinya Saya Seorang Pelayan.

Jıka terdapat huruf vokal Ö Ü pada isim atau sifat,  maka imbuhan pada subjek Ben yaitu üm. Contoh* Büyücü——- pada kata tersebut huruf vokal terakhirnya yaitu ü. Maka imbuhannya menjadi Büyücüyüm. Karena kedua huruf vokal bertemu, maka harus ditambahkan huruf pemisah yaitu y. Kalimat lengkapnya——Ben Büyücüyüm artinya Saya Seorang Penyihir.

2. Subjek Sen

Jıka terdapat huruf vokal A I pada isim atau sifat, maka imbuhan pada subjek Sen yaitu sın. Contoh* Yakışıklı——- pada kata tersebut huruf vokal terakhirnya yaitu ı. Maka imbuhannya menjadi Yakışklısın. Kalimat lengkapnya——Sen Yakışklısın artinya Kamu Tampan.

Jıka terdapat huruf vokal E İ pada isim atau sifat,  maka imbuhan pada subjek Sen yaitu sin. Contoh* Cömert——- pada kata tersebut huruf vokal terakhirnya yaitu e. Maka imbuhannya menjadi Cömertsin. Kalimat lengkapnya——Sen Cömertsin artinya Kamu Dermawan.

Jıka terdapat huruf vokal O U pada isim atau sifat,  maka imbuhan pada subjek Sen yaitu sun. Contoh* Garson——- pada kata tersebut huruf vokal terakhirnya yaitu o. Maka imbuhannya menjadi Garsonsun. Kalimat lengkapnya——Sen Garsonsun artinya Kamu Seorang Pelayan.

Jıka terdapat huruf vokal Ö Ü pada isim atau sifat,  maka imbuhan pada subjek Sen yaitu sün. Contoh* Büyücü——- pada kata tersebut huruf vokal terakhirnya yaitu ü. Maka imbuhannya menjadi Büyücüsün. Kalimat lengkapnya——Sen Büyücüsün artinya Kamu Seorang Penyihir.

3. Subjek O

Untuk subjek O tidak terdapat perubahan apapun. Namun terdapat ketentuan yang tidak wajib yaitu dir dan tır. Penggunaan tır jika pada kata isim atau sifat terdapat huruf konsonan mutasi seperti p,t,k,ç,s,ş,f,h. Contoh O Cömerttır —- menggunakan tır, karena terdapat huruf konsonan t (warna merah) diakhir kata.

Selain dari huruf mutasi yang tercantum, maka akhir kalimat ditambahkan dir, dan mengikuti huruf vokal akhir kalimat. Contoh

Jika akhir kata terdapat huruf vokal a atau ı, maka imbuhannya dır. Jika akhir kata terdapat huruf vokal e atau i, maka imbuhannya dir. Jika akhir kata terdapat huruf vokal o atau u, maka imbuhannya dur. Jika akhir kata terdapat huruf vokal ö atau ü, maka imbuhannya dür. Misalnya Yakışıklıdır, Öğrencidir, Oyuncudur, Golfuçüdür.

4. Subjek Biz

Biz Cömertiz artinya kita dermawan

Biz Yakısıklıyız artinya kita tampan

Biz Garsonuz artinya kita seorang pelayan

Biz Büyücüyüz artinya kita seorang penyihir

5. Subjek Siz

Siz Cömertsiniz artinya kalian dermawan

Siz Yakısıklısınız artinya kalian tampan

Siz Garsonsunuz artinya kalian seorang pelayan

Siz Büyücüsünüz artinya kalian seorang penyihir

6. Subjek Onlar

Untuk penggunaan lar/ler pada imbuhan subjek onlar, terdapat ketentuan sebagai berikut :

Jıka terdapat salah satu huruf vokal a,ı,o,u pada akhir kata isim atau sifat maka imbuhan yang digunakan : lar

Jıka terdapat salah satu huruf vokal e,i,ö,ü pada akhir kata isim atau sifat maka imbuhan yang digunakan : ler

+	Cömert	Yakışıklı	Garson	Büyücü
Ben	Cömertim	Yakışklıyım	Garsonum	Büyücüyüm
Sen	Cömertsin	Yakışıklısın	Garsonsun	Büyücüsün
O	Cömert	Yakışıklı	Garson	Büyücü
Biz	Cömertiz	Yakısıklıyız	Garsonuz	Büyücüyüz
Siz	Cömertsiniz	Yakışıklısınız	Garsonsunuz	Büyücüsünüz
Onlar	Cömertler	Yakısıklılar	Garsonlar	Büyücüler

B. Kalimat Negatif (Olumsuz)

	Rumus Kalimat Negatif (-)
Ben	İsim (kata benda) / Sifat (kata sifat)	Değilim
Sen		Değilsin
O		Değil
Biz		Değiliz
Siz		Değilsiniz
Onlar		Değiller

Contoh Kalimat Negatif

–	Cömert	Yakışıklı	Garson	Büyücü
Ben	Cömert değilim	Yakışklı değilim	Garson değilim	Büyücü değilim
Sen	Cömert değilsin	Yakışıklı değilsin	Garson değilsin	Büyücü değilsin
O	Cömert değil	Yakışıklı değil	Garson değil	Büyücü değil
Biz	Cömert değiliz	Yakısıklı değiliz	Garson değiliz	Büyücü değiliz
Siz	Cömert değilsiniz	Yakışıklı değilsiniz	Garson değilsiniz	Büyücü değilsiniz
Onlar	Cömert değiller	Yakısıklı değiller	Garson değiller	Büyücü değiller

C. Kalimat Tanya (Soru)

Rumus Kalimat Tanya (?)		A I	E İ	O U	Ö Ü
Ben	İsim (kata benda) / Sifat (kata sifat)	Mıyım?	Miyim?	Muyum?	Müyüm?
Sen		Mısın?	Misin?	Musun?	Müsün?
O		Mı?	Mi?	Mu?	Mü?
Biz		Mıyız?	Miyiz?	Muyuz?	Müyüz?
Siz		Mısınız?	Misiniz?	Musunuz?	Müsünüz?
Onlar		Lar mı?	Ler mi?	Lar mu?	Lar mü?

Rumus kalimat tanya

Contoh Kalimat Tanya

?	Dedetif	Astronot
Ben	Dedetif miyim?	Astronot muyum?
Sen	Dedektif misin?	Astronot musun?
O	Dedektif mi?	Astronot mu?
Biz	Dedektif miyiz?	Astronot muyuz?
Siz	Dedektif misiniz?	Astronot musunuz?
Onlar	Dedektif ler mi?	Astronot lar mu?

Ben dedektif miyim ? (Apakah saya seorang detektif). Sen dedektif misin ? (Apakah kamu seorang detektif). O dedektif mi? (Apakah dia seorang detektif). Biz dedektif miyiz? (Apakah kita seorang detektif). Siz dedektif misiniz? (Apakah kalian seorang detektif). Onlar dedektif ler mi? (Apakah mereka seorang detektif).

Ben astronot muyum ? (Apakah saya seorang astronot). Sen astronot musun ? (Apakah kamu seorang astronot). O astronot mu? (Apakah dia seorang astronot). Biz astronot muyuz? (Apakah kita seorang astronot). Siz astronot musunuz? (Apakah kalian seorang astronot). Onlar astronot lar mu? (Apakah mereka seorang astronot).

Itulah review materi kursus saya di minggu kedua, semoga bermanfaat 🙂

Teşekkür ederim…